15/2020

IN MEMORIAM Wanda Chmurzyńska 1933-2020

Wanda Chmurzyńska (z domu Rudzka), zgodnie ze swoimi rozległymi zainteresowaniami przyrodniczymi, rozpoczęła studia biologiczne na Uniwersytecie Łódzkim, kończąc je z tytułem magistra na Uniwersytecie Warszawskim w 1956 r. W tym samym roku rozpoczyna pracę w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego (IN), wkrótce po jego przeniesieniu z Łodzi do Warszawy, do nowo wybudowanego gmachu przy ulicy Pasteura 3. Z Instytutem Nenckiego pozostaje związana przez całe swoje życie naukowe, będąc uczestnikiem i świadkiem jego przemian na przestrzeni dziesięcioleci. W Instytucie Nenckiego poznaje także swojego przyszłego męża, etologa Jerzego Chmurzyńskiego.

Wanda Chmurzyńska, jako biochemiczka, początkowo współpracuje naukowo z różnymi osobami w Zakładzie Biochemii IN. Na stałe wiąże się z prof. Zofią Zielińską i kierowaną przez nią Pracownią Hodowli Komórek, przekształconą w 1971 r. w Pracownię Procesów Biosyntetycznych (prowadzoną po 1983 r. przez prof. dr hab. Barbarę Grzelakowską-Sztabert).  Przedmiotem jej badań są przemiany jednostek jednowęglowych,  antyfoliany i ich działanie metaboliczne i przeciwnowotworowe, a także metabolizm poliamin i ich rola w procesach komórkowych.  Badania prowadzi początkowo na owadach,  potem również na komórkach owadzich i ssaczych hodowanych in vitro, by powrócić z czasem do modelu zwierzęcego.

Tytuł doktora otrzymuje w 1972 r.  W swoim dorobku ma 33 prace badawcze, w tym publikację w Nature. Lata pracy naukowej Wandy Chmurzyńskiej to okres pojawiania się nowych technik badawczych. Zdolna i zręczna eksperymentatorka, w miarę rozwoju  technik, z powodzeniem stosuje je w swoich badaniach. I tak np. początkowo bada metabolity na drodze chromatografii bibułowej, by w latach późniejszych z powodzeniem stosować HPLC. W badaniach  szlaków przemian folianów i poliamin stosuje różne metody oznaczania aktywności enzymatycznych, zarówno spektrofotometryczne jak i izotopowe. W latach późniejszych używa techniki biologii molekularnej.

Wanda Chmurzyńska, wrażliwa i delikatna, w działaniu jest odważna i konsekwentna. W 1980 r. angażuje się całym sercem w tworzącą się Solidarność.  Koleżeńska, ceniona za poczucie humoru i niezrównane dowcipy, mistrzyni sztuki kulinarnej (niezapomniany ajerkoniak z wiejskich jajek przywiezionych z ukochanych Mrozów i zakupionej wódeczki!), współtworzy harmonijnie działający zespół badawczy oparty na współpracy. W stanie wojennym działa w rozpowszechnianiu i kolportażu prasy podziemnej.pracy, koleżeństwie i  wzajemnym zaufaniu.

W 1991 r. odpowiada na apel ówczesnego dyrektora Instytutu Nenckiego, by w warunkach zapaści finansowej Instytutu przechodzić na emeryturę. Pracuje na połowie etatu do 1994 r., kiedy to jej formalne związki z Instytutem się kończą. Kończą się tylko formalnie, bo nadal przychodzi regularnie na zebrania zakładowe, uczestniczy też w razie potrzeby w doświadczeniach prowadzonych przez swoje koleżanki w Pracowni. O tym, jak istotny był jej udział w ówczesnych badaniach, świadczy jej współautorstwo w publikacji  w prestiżowym Biochemical Journal z 2001 r.

Sprawy Instytutu, koleżanek i kolegów pozostają dla niej ważne i istotne. Wraz z przyjaciółkami z b. Pracowni utrzymuje stały osobisty kontakt ze swoją pierwszą Szefową, prof. Zofią Zielińską, aż do jej śmierci w 2012 r. Uczestniczy w uroczystościach 100-lecia Instytutu Nenckiego w listopadzie 2018 r. W kwietniu 2019 r. obchodzi, razem ze społecznością instytutową, jubileusz 90-lecia swojego, już ciężko chorego męża, prof. Jerzego Chmurzyńskiego, którym opiekuje się z poświęceniem aż do jego śmierci  w lipcu tegoż roku.

Walcząc z chorobą nowotworową umiera, otoczona opieką Bliskich i Przyjaciół, w swym mieszkaniu w Warszawie, 21 marca 2020 r.

Nasza Wanda, niezawodna w pracy naukowej, wierna w przyjaźni…

Małgorzata Manteuffel-Cymborowska

Odeszła Krystyna Tabeńska

Z wielkim smutkiem i żalem żegnamy zmarłą 31 marca 2020 roku Krystynę Tabeńską – wieloletniego pracownika Instytutu Nenckiego PAN.

Krysia Tabeńska pracowała w Instytucie w latach 1968-2012. W ciągu tych 44 lat, pracując na etacie technicznym uczestniczyła w badaniach prowadzonych w Pracowni Fizjologii Ruchów Komórkowych, Pracowni Białek Wiążących Wapń oraz Pracowni Neurobiologii. Na przełomie 1988/1989 r. brała udział w wyprawie antarktycznej, podczas której była zaangażowana w badania prowadzone przez Pracownię Fizjologii Ruchów Komórkowych. Przez wiele lat była członkiem Komisji Socjalnej Instytutu Nenckiego i aktywnie uczestniczyła w jej pracach. Pozostanie w naszej pamięci jako Człowiek życzliwy i zawsze służący pomocą.

Koleżanki i Koledzy z Pracowni Fizjologii Ruchów Komórkowych

Ogłoszono założenia konkursu WIB PORT

Szanowni Państwo,
Wirtualny Instytut Badawczy (WIB) szykuje się od zeszłego roku do ogłoszenia konkursu i opublikował na stronie jego wstępne założenia (pierwotnie konkurs miał wystartować na przełomie 2019/2020).
Wszystkich z Państwa prowadzących badania w obszarze:
  1. onkologii precyzyjnej, w tym nowych terapii immuno-onkologicznych;
  2. zapobiegania nawrotom chorób nowotworowych, przez poznanie ich mechanizmów i wypracowanie odpowiednich interwencji;
  3. nowych technologii i narzędzi w onkologii: AI, telemedycyna, informatyka, robotyka, materiały;
  4. diagnostyki: wytworzenia selektywnych, specyficznych i kosztowo-efektywnych markerów do wczesnej detekcji chorób nowotworowych;
  5. wyjaśnienia mechanizmów i procesów kluczowych dla rozwoju nowotworów;
  6. innych, istotnych terapeutycznie i społecznie tematów z obszaru biotechnologii medycznej – onkologii.
zapraszam do lektury.
Okres prowadzenia projektu max 5 lat, z możliwością przedłużenia na kolejne 5. Koszty kwalifikowalne: wynagrodzenia, koszt aparatury (niestety do 100 tys. zł netto), koszty  podwykonawstwa/usług obcych, inne koszty bezpośrednie (m.in. delegacje, koszty administracji i zarządzania związane bezpośrednio z projektem, publikacje itp.). Koszty pośrednie (kp) na poziomie 15% kosztów bezpośrednich (duże ograniczenie puli od której naliczane  kp.). Dopuszczalne składanie wniosku w konsorcjum. Członkowie  zespołu muszą być zarudnieni w jednostkach naukowych z siedzibąna terenie Polski.  Alokacja na konkurs 450 mln zł.
Z wyrazami szacunku,
Dorota Gierej-Czerkies